Forma pogrzebu w Polsce wywodzi się z tradycyjnych, chrześcijańskich obrzędów. Wspólnota kościoła katolickiego jest dominująca w stosunku do osób innej wiary, agnostyków i ateistów. Dlatego też ci, którzy są w mniejszości, często nie wiedzą, jak zorganizować pogrzeb świecki i co trzeba zrobić, aby pochówek odbył się zgodnie z prawem. Wszystkiego możesz dowiedzieć się z tego tekstu.
Podstawowe formalności
Choć każdy ma prawo do pochówku niezależnie od wyznania, to jednak nie ma w Polsce takiej dowolności jak np. w Stanach Zjednoczonych. Przez 24 godziny od zgonu ciała nie można pochować, chyba że przyczyną była śmierć spowodowana chorobą zakaźną. Kartę zgonu, która jest potrzebna do załatwienia wszelkich formalności, wypisuje lekarz. Według przepisów prawo pochowania należy do najbliższej rodziny. Są to kolejno:
- małżonek,
- krewni wstępni,
- zstępni krewni,
- krewni boczni do 4 stopnia pokrewieństwa,
- powinowaci w linii prostej do 1 stopnia.
Jeśli zmarły nie zostawił po sobie ostatniej woli, to właśnie od tych osób zależy, czy pogrzeb będzie w charakterze świeckim. Wyjątkiem są osoby wojskowe zmarłe podczas służby, a także osoby zasłużone wobec państwa i społeczeństwa. Wtedy prawo do pogrzebu ma państwo lub wojsko. Nawet jeśli cmentarz gminny jest wyznaniowy, to jego zarząd zobowiązany jest do pochówku bez przejawu dyskryminacji. Dotyczy to miejsca na cmentarzu, ceremoniału i rodzaju nagrobka. Można jednak otrzymać zakaz korzystania z cmentarnej kaplicy. Administracja cmentarza spisze dane zmarłego na podstawie karty zgonu. Będzie ona potrzebna także w domu pogrzebowym przy ustalaniu szczegółów.
Ceremonia pogrzebowa
Pogrzeb świecki pozbawiony jest mszy świętej, symboli religijnych oraz księdza, który odprawiły pochówek. Z tego względu wynajmuje się mistrza ceremonii. Ma on za zadanie wygłosić mowę pogrzebową i odpowiednio uczcić ostatnie pożegnanie rodziny. Dlatego też wcześniej musi porozmawiać z rodziną, by się odpowiednio do tego przygotować. Niektóre zakłady pogrzebowe współpracują z mistrzami ceremonii, więc rodzina zmarłego nie musi jego poszukiwać na własną rękę. Tak jak w tradycyjnym pochówku, ciało zmarłego wystawiane jest w domu pogrzebowym. Przeważnie w tym miejscu odbywa się ceremonia pożegnalna. Mistrz ceremonii opowiada o zmarłym według wcześniej ustalonych wskazówek. Mowa pogrzebowa może być także skomponowana z osobistych przemyśleń, które zostały spisane przez członków rodziny. Zebrani mogą także zabrać głos, by samodzielnie wypowiedzieć się o zmarłym. Przebieg ceremonii zależy od rodziny – niektórzy życzą sobie nastrojową muzykę, inni chcą usłyszeć utwory, z którymi zmarły był szczególnie związany. Dobór elementów powinien jednak uwzględniać zaproszonych gości i powagę sytuacji. Następnie wszyscy zebrani jadą na cmentarz, by złożyć ciało lub prochy w grobie. Zamiast krzyża umieszcza się tzw. pal świecki, który jest pozbawiony poprzecznych elementów. Pogrzeb świecki najlepiej jest ustalać z zakładem pogrzebowym, który ma już doświadczenie w tej kwestii. Obejdzie się wtedy bez przykrych niespodzianek i niedomówień.
